Danas
PUTNIČKA REVOLUCIJA KOD SRBA
U Konaku kneza Miloša Obrenovića u Topčideru danas se ostvara izložba „Putovanje u 19. veku“
U posebnom delu Konaka kneza Miloša Obrenovića u Topčideru, namenjenom tematskim izložbama, danas bi trebalo da bude otvorena postavka „Putovanje u 19. veku“, na kojoj je radio autorski tim kustosa u sastavu: Srđan Beljić, Boris Marković i Nikola Milikić.
Kako je najavljeno iz Istorijskog muzeja Srbije, u čijem je sastavu i topčiderski Konak kneza Miloš a, na otvaranju bi trebalo da govore Dušica Bojić, direktor IMS, i jedan od autora izložbe Srđan Beljić. U Istorijskom muzeju kažu da je u 19. veku koji „predstavlja doba velikih promena na polju nauke, tehnologije, ekonomije, politike i društvene misli, jedan od brojnih transformativnih procesa koji su ga obeležili upravo vezan za putovanje, kao pojavu koja je od aktivnosti neznatnih manjina postala sveprisutna u životima ljudi širom sveta“.
„Pronalasci poput parobroda i železnice činili su najudaljenije krajeve sveta dostupnim i omogućavali širim slojevima stanovništva da se otisnu na put. Upravo ovaj spoj infrastrukturnih, tehnoloških i kulturnih promena koje su to omogućile nazivamo putničkom revolucijom. Za srpski narod, 19. stoleće je predstavljalo vreme velikih izazova i dugotrajne borbe za sticanje nezavisnosti od Osmanske imperije. Nakon Prvog i Drugog srpskog ustanka, koji su postavili temelje moderne srpske državnosti, usledila je modernizacija srpskog društva i izgradnja države, vođena zapadnoevropskim uzorima. Tako je, pored brojih drugih novina, u Srbiju vremenom stigla i putnička revolucija“, objašnjavaju u IMS. To je razlog, kako se navodi u najavi ove izložbe, što je u cilju sveobuhvatnijeg pristupa ovoj složenoj temi, autorski tim koncept postavke osmislio u formi od tri zasebne celine.
„Prvi deo bavi se pitanjima tehnološ kih i infrastrukturnih promena koje su postavile temelj modernog putovanja, kao i dinamikom kojom su ove promene stizale u u naše krajeve. Druga celina posvećena je predstavljanju srpskih devetnaestovekovnih putnika, njihovih motiva za putovanje i utisaka koje su sa tih putovanja donosili. Kako se u centar pažnje stavljaju motivi za putovanjem, u poglavljima ove celine posetilac se susreće sa srpskim izbeglicama, trgovcima, hodočasnicima, državnim stipendistima, kao i prvim turistima. Treća celina odnosi se na inostrane putnike koji su tokom 19. veka obilazili srpske zemlje i ostavljali svoje utiske u dnevničkim zapisima i brojnim putopisnim delima“, ističu u IMS.
Izložbu „Putovanje u 19. veku“ prati veliki broj originalnih eksponata Istorijskog muzeja Srbije koji svedoče o razvoju putovanja u Srbiji i svetu tog vremena. Reč je o putnim ispravama srpskih izbeglica koje su posle propasti Prvog srpskog ustanka 1813. prebegle u Austrijsku i Rusku carevinu, pasošu kneza Mihaila Obrenovića i drugim predmeti, uz prateće multimedijalne sadržaje.
„Drugo i treće poglavlje postavke predstavljeni su na dva zasebna televizora osetljiva na dodir, na kojima će posetioci sami moći da otkriju priču o srpskim putnicima i stranim putopiscima. Za razvoj ovih segmenata bila je zadužena Josipa Tivanovac, dok dizajn same postavke, njen vizuelni identitet i prateći katalog potpisuje Iva Jotić Lubura. Za poseban segment izlož be, koji čini svojevrsna umetnička instalacija – karakteristični putokaz i makete najreprezentativnijih prevoznih sredstva 19. veka – kočija, lokomotive i parobroda, bila je zadužena grupa umetnika okupljenih u kolektivu „Kamen papir makaze“. Izložba je obogaćena video materijalom koji je ustupio Državni audiovizuelni arhiv Srbije, Jugoslovenska kinoteka“, nabrajaju u Istorijskom muzeju Srbije. Posetioce izložbe „Putovanje u 19. veku“ u ostalim prostorijama Konaka kneza Miloša očekuje stalna postavka „Srbija 1804-1903“.
